Viêm nha chu là một trong những bệnh lý răng miệng phổ biến nhất và cũng là nguyên nhân hàng đầu gây mất răng ở người trưởng thành. Điều đáng lo ngại là bệnh này thường tiến triển âm thầm, ít biểu hiện đau rõ rệt nên nhiều người chủ quan. Chỉ đến khi răng lung lay, tụt lợi hoặc đau nhức nghiêm trọng thì bệnh đã bước sang giai đoạn nặng, gây khó khăn trong điều trị.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về viêm nha chu, từ nguyên nhân, dấu hiệu, các mức độ bệnh cho đến biến chứng và phương pháp điều trị.

Viêm nha chu là gì?

Trước tiên, cần hiểu rõ viêm nha chu là gì? Viêm nha chu là tình trạng viêm nhiễm các mô nâng đỡ răng, bao gồm nướu, dây chằng nha chu và xương ổ răng.

Bệnh được chia thành hai nhóm chính:

• Viêm lợi (gingivitis): Giai đoạn đầu, chỉ ảnh hưởng đến nướu, có thể điều trị và hồi phục hoàn toàn.
• Viêm nha chu (periodontitis): Giai đoạn nặng, viêm lan rộng xuống xương ổ răng, làm răng lung lay và có nguy cơ mất răng.

Đặc điểm của bệnh viêm nha chu là diễn tiến chậm, ít đau nhưng hậu quả nghiêm trọng nếu bỏ qua. Khi xem các hình ảnh bệnh viêm nha chu hoặc hình ảnh răng bị viêm nha chu, bạn sẽ thấy sự khác biệt rõ rệt giữa răng khỏe mạnh và răng đã bị tổn thương bởi bệnh này.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm nha chu

Viêm nha chu không phải bệnh xảy ra đột ngột, mà thường do nhiều yếu tố kết hợp trong thời gian dài. Một số nguyên nhân phổ biến dẫn đến bệnh viêm nha chu có thể kể đến như:

• Mảng bám vi khuẩn: Nguyên nhân chính. Khi không vệ sinh răng miệng đúng cách, vi khuẩn trong mảng bám sẽ gây viêm nướu và tiến triển thành viêm nha chu.
• Vệ sinh răng miệng kém: Chải răng không đều, không dùng chỉ nha khoa khiến vi khuẩn dễ dàng tích tụ.
• Hút thuốc lá: Làm giảm lưu thông máu đến nướu, tăng nguy cơ viêm nhiễm.
• Bệnh toàn thân: Tiểu đường, suy giảm miễn dịch, thay đổi nội tiết cũng góp phần làm bệnh nặng hơn.
• Di truyền: Một số người có cơ địa dễ bị viêm nha chu hơn do yếu tố di truyền.

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm nha chu

Để không nhầm lẫn với các vấn đề răng miệng khác, bạn cần nắm rõ hiện tượng viêm nha chu thường gặp:

• Nướu đỏ, sưng và dễ chảy máu khi chải răng.
• Hơi thở hôi dai dẳng dù đã vệ sinh răng miệng.
• Răng có cảm giác lung lay, thưa dần.
• Nướu tụt, chân răng bị lộ.
• Có mủ ở kẽ răng hoặc nướu.
• Đau hoặc khó chịu khi ăn nhai.

Những dấu hiệu của bệnh viêm nha chu này thường tiến triển âm thầm, dễ khiến người bệnh chủ quan.

Các giai đoạn của bệnh viêm nha chu

Viêm nha chu là một căn bệnh nguy hiểm bởi tính chất âm thầm của nó, khiến nhiều người không nhận ra cho đến khi tình trạng đã trở nên nghiêm trọng. Bệnh lý này phát triển theo một chu trình có thể kéo dài từ tháng đến năm, trải qua bốn giai đoạn rõ rệt.

Giai đoạn 1 – Khởi phát: Giai đoạn khởi phát bắt đầu từ việc vệ sinh răng miệng kém hiệu quả, tạo điều kiện cho mảng bám vi khuẩn hình thành và tích tụ tại các vùng khó làm sạch như kẽ răng, cổ răng và đường viền nướu. Theo thời gian, những mảng bám này kết hợp với khoáng chất trong nước bọt tạo thành vôi răng cứng, bám chặt vào bề mặt răng và liên tục kích thích mô nướu xung quanh.

Giai đoạn 2 – Viêm lợi: Đây là phản ứng đầu tiên của cơ thể trước sự xâm nhập của vi khuẩn. Nướu bắt đầu có biểu hiện sưng phồng, đỏ hơn bình thường và dễ chảy máu, đặc biệt rõ rệt khi đánh răng hoặc nhai thức ăn cứng. Đây là giai đoạn bệnh vẫn có thể điều trị hoàn toàn nếu được phát hiện sớm.

Giai đoạn 3 – Viêm nha chu trung bình: Giai đoạn viêm nha chu thực sự đánh dấu sự chuyển biến nghiêm trọng của bệnh. Khi tình trạng viêm lợi không được kiểm soát, vi khuẩn xâm nhập sâu hơn, tạo thành những túi nhiễm trùng chứa mủ giữa nướu và chân răng. Lúc này, quá trình phá hủy các mô liên kết đã bắt đầu diễn ra. Lúc này, răng lung lay nhẹ, khe răng rộng ra, xương ổ răng bị tiêu nhiều hơn.

Giai đoạn 4 – Viêm nha chu nặng: Đây là thời điểm mà viêm nha chu gây ra những tổn thương không thể phục hồi. Vi khuẩn và độc tố của chúng phá hủy xương hàm, làm tụt lợi và mất đi các sợi liên kết giữ chân răng. Kết quả là răng bắt đầu lung lay và có nguy cơ rụng hoàn toàn nếu không được can thiệp kịp thời.

Bệnh nha chu không phân biệt độ tuổi hay giới tính, có thể xuất hiện ở bất kỳ ai có thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách. Một đặc điểm đáng lưu ý của bệnh là tính chất “giai đoạn”, khi các triệu chứng có thể tạm thời thuyên giảm khiến người bệnh lầm tưởng đã khỏi bệnh. Thực tế, bệnh vẫn đang âm thầm tiến triển và sẽ bùng phát mạnh hơn trong đợt tiếp theo. Chính vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và thăm khám nha sĩ định kỳ là vô cùng quan trọng để ngăn chặn sự phát triển của bệnh.

Tác động của viêm nha chu đối với sức khỏe

Viêm nha chu không chỉ ảnh hưởng đến răng miệng mà còn tác động đến sức khỏe tổng thể của bạn như:

• Mất răng vĩnh viễn: Nguyên nhân hàng đầu gây mất răng ở người trưởng thành.
• Ảnh hưởng ăn nhai và thẩm mỹ: Gây khó khăn khi ăn uống, mất tự tin khi giao tiếp.
• Nguy cơ bệnh toàn thân: Nhiều nghiên cứu cho thấy viêm nha chu liên quan đến bệnh tim mạch, tiểu đường và biến chứng thai kỳ.

Biến chứng khi bị viêm nha chu

Nếu không điều trị, biến chứng viêm nha chu có thể trở nên nghiêm trọng:

• Mất răng hàng loạt, gây tiêu xương hàm.
• Khó phục hình răng bằng implant vì thiếu nền xương.
• Nhiễm trùng lan rộng, ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân.

Nguy cơ viêm nha chu

Không phải ai cũng có nguy cơ giống nhau. Dưới đây là những đối tượng dễ mắc bệnh hơn:

• Người hút thuốc lá.
• Người bị tiểu đường, bệnh tim mạch, suy giảm miễn dịch.
• Người lười vệ sinh răng miệng.

Ngoài ra, yếu tố làm tăng nguy cơ viêm nha chu gồm:

• Ăn uống nhiều đường, tinh bột.
• Căng thẳng, stress kéo dài.
• Yếu tố di truyền từ gia đình.

Nên làm gì khi phát hiện bị viêm nha chu?

Khi thấy các dấu hiệu bất thường, bạn nên đến nha sĩ kiểm tra ngay, không tự ý mua thuốc. Bên cạnh đó, hãy luôn giữ vệ sinh răng miệng tốt hơn với thao tác chải răng đúng cách và sử dụng chỉ nha khoa. Hạn chế hút thuốc và thức ăn có chứa nhiều đường. 

Phương pháp chẩn đoán & điều trị viêm nha chu

Vì là một bệnh lý răng miệng khá phức tạp, nên việc điều trị viêm nha chu cần dựa trên chẩn đoán chính xác như: khám lâm sàng, chụp X-quang để xem tình trạng xương, đo độ sâu túi nha chu.

Sau đó, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp của bạn để điều trị viêm nha chu như:

• Lấy cao răng, làm sạch mảng bám.
• Sử dụng thuốc kháng sinh khi có viêm nặng.
• Phẫu thuật nha chu (nạo túi lợi, ghép xương, ghép nướu) trong trường hợp nặng.

Chế độ sinh hoạt & phòng ngừa viêm nha chu

Phòng ngừa luôn dễ dàng và ít tốn kém hơn điều trị. Bạn nên:

• Đánh răng đúng cách ít nhất 2 lần/ngày.
• Dùng chỉ nha khoa hoặc máy tăm nước.
• Khám răng định kỳ 6 tháng/lần để phát hiện sớm.
• Ăn uống lành mạnh, hạn chế thuốc lá, rượu bia. 

Viêm nha chu là bệnh lý âm thầm nhưng để lại hậu quả nặng nề nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Nắm rõ các dấu hiệu viêm nha chu, hiểu các hiện tượng viêm nha chu và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp bạn bảo vệ nụ cười và sức khỏe răng miệng lâu dài.

Hãy chủ động thăm khám tại nha khoa uy tín ngay khi thấy dấu hiệu bất thường để tránh những biến chứng không đáng có nhé.